Ebbenhouten spoor 2012
|
Deze befaamde cardioloog werd niet enkel verkozen omwille van zijn medische expertise of Catalaanse roots, maar vooral vanwege zijn participatie aan het Vlaams maatschappelijk debat. Of het nu om orgaandonatie, roken of preventie gaat, op radio of televisie, hij verdedigt zijn standpunten. En dat is wat hem tot een voorbeeld maakt voor alle Vlamingen. |
Meneer de voorzitter van het parlement, Meneer de algemene voorzitter, Geachte parlementsleden en senatoren
Geachte dames en heren, Geachte professor, Waarde collega,
Beste Pedro, als ik u met de voornaam mag aanspreken.
De eerste keer dat ik uw naam hoorde vallen, was aan de koffietafel van de assistenten klinische biologie in het UZ Gasthuisberg te Leuven. Ik kwam net terug uit de tropen, we spreken het jaar 2000. Ik meen me te herinneren dat mijn toenmalige collega, dokter Johan Frans, de schoonzoon van professor farmacologie Luc Hondeghem, u wel bekend, op bijzonder sappige wijze het verhaal vertelde over die beroemde cardioloog die dan toch maar zijn naam en die van zijn broers gaf aan het syndroom, waaraan een Poolse jongen leed en waarvan de vader met het mes in de hand in alle staten tot bij u kwam. U moest en zou vinden wat er met zijn zoon aan de hand was! Ik weet niet of het allemaal waar is, maar het verhaal staat me nog in het geheugen gegrift.
Enkele jaren later trouwens kruisten onze wegen opnieuw, richting Aalst, in het ziekenhuis zelf, waar het labo recht tegenover het cathlab lag van het OLV ziekenhuis. Dit was bijzonder interessant want op die manier heb ik er nog een kleine studie gedaan met een van uw collega’s, dokter Vanderheyden, rond BNP en NT-BNP. Sindsdien ging u naar het UZ Brussel, waar u zich verder toe legt op de elektrofysiologie van het hart. In gewone mensentaal “de elektriek” van het hart.
Het heeft geen zin uw CV hier af te lezen en de meer dan 1200 artikels in de meest gezaghebbende medische tijdschriften op te sommen. Op die manier zijn we hier vanavond nog bezig.
Maar wat u siert, is voornamelijk dat u ondanks uw buitengewone medische expertise, u zich ook positioneert in het maatschappelijke debat. U bent als Catalaan naar Maastricht gekomen en vond uiteindelijk uw nieuwe thuis in Vlaanderen. Ook uw echtgenote vond u hier, een bewijs van ultieme integratie? Maar het echte bewijs dat u zich hier thuis voelt, is uw deelname aan het publieke debat en dit op twee niveaus: het ideologische en het puur maatschappelijke.
Om even bij het ideologische stil te staan, kan ik hier iedereen aanwezig aanraden om via het internet het praatprogramma touché op Radio 1 te herbeluisteren. Terwijl veel Vlamingen nog een regionalistisch complex hebben, is dat voor Catalanen veel minder of niet het geval. En u brengt deze bagage mee in Vlaanderen. U bent terecht trots op uw roots. Uw broer is trots op FC Barcelona en u op Montserrat. Ik heb er trouwens nog gezongen als koorknaap om 12 uur stipt, een Marialied weet u wel.
U durft ook kritische politieke vragen te stellen. Het Franco-regime heeft u getekend en daarom is taal, cultuur, autonomie, enz. zo belangrijk voor u. Dit is een noodzakelijke vrijheid voor een volk dat zich wil ontplooien. Wij delen deze bezorgdheid.
Jammer dat u misschien geen tijd heeft gehad om uw creatief idee, die u ooit lanceerde, om een as Vlaanderen – Catalonië – Andalusië uit de grond te stampen, voor te leggen aan toenmalig minister-president Luc Van den Brande, maar via deze weg wil ik dit idee opnieuw aanwakkeren. Er is inderdaad een gelijkenis tussen Catalonië en Vlaanderen. Misschien moeten er nog betere banden gesmeed worden, trouwens onze Vlaamse parlementsvoorzitter laat zich op dat gebied niet onbetuigd laatst nog in de zomer vorig jaar ontving hij een Catalaanse delegatie in het Vlaams Parlement.
Ook op het pure maatschappelijke vlak laat u zich niet onbetuigd en hier komt de filosoof in u naar boven. U schrikt er niet voor terug om in het Nederlands op de radio of televisie, zelfs in Terzake, uw standpunten te gaan verdedigen. Misschien soms wat provocatief, maar ik noem dat gefundeerd provocatief. Niet populistisch maar een onderbouwde stelling die alle Vlamingen, oude en nieuwe, een spiegel voorhoudt die tot nadenken stemt.
Iets minder controversieel maar bijzonder warm, is uw pleidooi voor meer orgaandonatie. Zoals u er ook voor pleitte in het gezaghebbende medisch tijdschrift Circulation in 2008 waar u aangaf dat er nog een lange weg te gaan is op vlak van orgaandonatie. N-VA nam hieromtrent trouwens meer dan een jaar geleden initiatief met een aantal wetsvoorstellen. Ondertussen werden deze ideeën overgenomen door mevrouw Onkelinx en in een wetsontwerp gegoten, zo gaat dat nu eenmaal in de politiek. Weldra zullen ze gestemd worden. En dat is het belangrijkste. Het zal een grote stap voorwaarts betekenen zodat de wachtlijst wat korter wordt. Het publieke debat leidt dus effectief tot wetgeving en tot het verbeteren van de maatschappij.
Een stuk meer uitdagend, maar toch niet onbelangrijk, is uw strijd als ex-roker tegen het roken in het algemeen. Ik citeer graag mijn oude leermeester die me zei dat “als het om infectiologie gaat, we ons altijd moeten afvragen wat er fout is met de patiënt waardoor hij een bepaalde infectie doet”. Hij voegde er op een nogal platte manier aan toe dat “zonder BTW, “bier toebak en wijven”, de helft van het ziekenhuis leeg zou zijn!” Met het woord “wijven” doelde hij onmiskenbaar op een zeker promiscue gedrag van mannen bij een zekere groep vrouwen van diverse pluimage. Ik geef hier wat duiding want als we vandaag de dag niet opletten wordt men al gauw van seksisme beschuldigd…
Roken heeft inderdaad een enorme invloed op de gezondheidszorg en op die manier hebt u ook bijgedragen tot het rookverbod in de horeca. Volledig sigaretten bannen uit de maatschappij, zoals u een tijd geleden poneerde, lijkt me onhaalbaar. Het is namelijk ongelofelijk hoe alle mensen blijkbaar toch een ‘veslavingkje’ nodig hebben. Zo was ik totaal verwonderd toen ik meer dan tien jaar geleden in Zuid-Soedan toekwam en de lokale bevolking er mijn Knack vroeg, niet om in te lezen of in te kijken maar om er hun sigaretten met te draaien. Met andere woorden, de realiteit is soms vaak ver van de ideale wereld, wat niet wel zeggen dat de lat hoog leggen niet leidt tot stappen voorwaarts. Dat is wat ik bedoel met uw gefundeerde provocatieve stellingen.
Ten slotte, weegt u op het maatschappelijk debat van preventie. Misschien is het de huisarts in u die hier spreekt? Want u startte uw carrière als huisarts. Met de weinige middelen die Vlaanderen heeft inzake preventie, doet men het uitstekend. Maar als we kijken naar het Europees gemiddelde, of slechter nog naar Nederland, dan is de discrepantie enorm. Wij besteden slechts 1% van het totale gezondheidsbudget aan preventie. Te weinig.
U raakt hiermee een teer punt aan, want ik heb tijdens de onderhandelingen van 2010-2011 namens mijn partij gehamerd op een overdracht van middelen en bevoegdheden naar de gemeenschappen zodat we meer in preventie zouden kunnen investeren. Tegelijk zouden we de gemeenschap belonen die effectief in preventie investeert. Doch, deze responsabilisering staat niet in het regeerakkoord. Een gemiste kans.
Anderzijds moeten we preventie ook niet als een fetisj gaan zien. We moeten ons durven afvragen wat de kosten en baten zijn. Met andere woorden, we hebben de hulp nodig van gezondheidseconomen om ons te helpen bij de evaluatie van preventieve acties. Lonen ze echt de moeite? Deze gezondheidseconomen zullen niet beslissen over het beleid, maar ons een leidraad aanbieden in de te maken keuzes, zeker vandaag, nu de middelen schaars zijn.
De rode draad in het maatschappelijk debat waarin u zich begeeft, is mijns inziens eigenlijk de oproep naar iedereen om meer verantwoordelijkheidszin aan de dag te leggen. Of het nu gaat over leidinggevende figuren of Jan met de pet.
Het is door mensen zoals u, die ons steevast een spiegel voorhouden, dat we met de juiste vragen geconfronteerd worden en dat er vroeg of laat een antwoord moet komen.
Met andere woorden, het is niet alleen uw internationale cardiale topexpertise in de elektrofysiologie, het zijn niet alleen uw Catalaanse roots, maar het is uw participatie in het Vlaams maatschappelijk debat die u tot uitstek tot een voorbeeld maakt. U zet zaken op de agenda. Als academicus slaagt u er in moeilijke zaken te “hertalen” voor het brede publiek, in een taal die niet uw moedertaal is. Beste aanwezigen, hoed af voor deze man. Hij is een waar voorbeeld, niet alleen voor de nieuwe Vlamingen, maar voor alle Vlamingen!
Dr. Louis Ide,
Senator N-VA